تصور کنید گنج با ارزشی دارید و سال‌ها است که با دل و جان از آن نگهداری می‌کنید. بعد از گذشت مدتی تصمیم می‌گیرید گنج خود را با بالاترین قیمت بفروشید. اما هرچقدر صبر می‌کنید مشتری برای آن پیدا نمی‌شود و هیچ کسی آنقدر پول برای پرداخت آن ندارد.
این مثال تعریفی ساده از اصطلاح لیکوییدیتی (Liquidity) در بازارهای مالی و فضای کریپتو کارنسی است. لیکوییدینی یا نقدینگی درواقع معیاری است که نشان می‌هد یک دارایی چقدر راحت می‌تواند به پول نقد تبدیل شود.
شما ممکن است کمیاب‌ترین و با ارزش‌ترین دارایی را داشته باشید؛ اما اگر تنها در یک جزیره دور افتاده بودید، هیچ خریداری برای آن وجود ندارد. در ادامه این مطلب از بلاگ بیتمکس، درباره نقدینگی یا لیکوییدیتی در بازار ارزهای دیجیتال و ویژگی‌های آن توضیح می‌دهیم.
تعریف لیکوییدیتی به زبان ساده
آیا می‌دانید بهترین روش سنجش سلامت بازار ارزهای دیجیتال چیست؟ شاید عواملی مثل حجم معاملات بازار، میزان نوسانات یا شاخص‌های فنی دیگر به ذهنتان برسد. اما عامل بسیار مهم دیگری وجود دارد به اسم «نقدینگی».
اگر بازار ارز دیجیتال نقدینگی نداشته باشد، انجام معاملات در آن تقریبا ناممکن می‌شود. نقدینگی درواقع معیاری است برای سهولت تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر بدون اینکه تفاوت قیمت چندانی داشته باشند.
به زبان ساده، لیکوییدیتی تعیین می‌کند که یک دارایی چقدر سریع و آسان می‌تواند خریده یا فروخته شود. از این نظر، نقدینگی خوب به این معنا است که یک دارایی را می توان به سرعت و به راحتی خرید یا فروخت بدون اینکه تأثیر زیادی بر قیمت آن داشته باشد. برعکس آن، نقدینگی بد یا کم به این معنی است که یک دارایی را نمی‌توان به سرعت خرید یا فروخت یا اگر بشود، تاثیر زیادی روی قیمت آن می‌گذارد.
دارایی‌هایی مثل املاک و مستغلات یا ماشین‌های لوکس و کمیاب تقریبا غیرنقدی هستند؛ چون خرید یا فروش آن‌ها همیشه کار آسانی نیست و زمان زیادی می‌برد. عموما دارایی‌های مشهود نقدشوندگی کمتری نسبت به دارایی‌های دیجیتال دارند.
به طور کلی وجه نقد و پول فیزیکی، نقدشونده‌ترین دارایی به شمار می‌آید که به راحتی می‌توان آن را به دارایی‌های دیگر تبدیل کرد. شبیه‌ترین دارایی به پول نقد در دنیای ارزهای دیجیتال، استیبل کوین (Stable Coin) است؛ چراکه استیبل کوین‌ها بر بستر بلاک چین هستند و قیمتشان معمولا وابسته به یک دارایی فیزیکی مثل دلار است؛ به همین دلیل قیمت آن‌ها همیشه ثابت می‌ماند و این باعث شده تا بیشتر حجم بازار ارزهای دیجیتال را تشکیل دهند.
نقدینگی بازار به چه معنی است؟
نقدینگی بازار زمانی اتفاق می‌افتد که بازار اجازه می‌دهد دارایی‌ها با قیمت‌های منصفانه خرید و فروش شوند؛ یعنی قیمت‌هایی که به ارزش حقیقی آن دارایی‌ها نزدیکی بیشتری داشته باشند. در بازار ارزهای دیجیتال هم همانطور که گفتیم نقدینگی یعنی سهولت تبدیل یک ارز دیجیتال به ارز دیجیتال دیگر یا به پول نقد یا بالعکس بدون اینکه بر قیمت آن تاثیر بگذارد.
چرا نقدینگی مهم است؟
بعضی از رمز ارزها دارای نقدینگی بسیار بیشتری نسبت به دیگر ارزهای دیجیتال هستند. نقدینگی می‌تواند تحت شرایط مختلف بازار به شدت تغییر کند. از آنجایی که نقدینگی معیاری مهم برای اندازه‌گیری میزان تقاضا و عرضه یک دارایی است، بازار عمیق با نقدینگی فراوان در پلتفرم نشانه قابل اعتماد بودن فضای آن است. علاوه بر این، هرچه میزان نقدینگی یک ارز دیجیتال بیشتر باشد، پایداری آن در بازار کریپتو کارنسی بیشتر است.
اگر قیمت رمز ارزهایی مانند بیت کوین (BTC) را در چندین صرافی مختلف مقایسه کنید، متوجه خواهید شد که قیمت‌ها در همه صرافی‌ها یکسان نیستند و حتی ممکن است بسیار متفاوت باشند؛ دلیل آن این است که هر صرافی تعداد کاربران متفاوتی دارد و این تعداد کاربران در میزان نقدینگی آن صرافی تاثیر زیادی می‌گذارد.
دلایل اهمیت نقدینگی در ارزهای دیجیتال
می‌توان گفت حیات بازار ارزهای دیجیتال به نقدینگی وابسته است؛ چراکه لیکوییدیتی در ارزهای دیجیتال ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد؛ در نتیجه، سرمایه‌گذاران و تریدرهای بیشتری به این فضا ورود می‌کنند. ازجمله دلایل دیگر اهمیت لیکوییدیتی در بازار کریپتو کارنسی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
دستکاری قیمت‌ها را سخت می‌کند
نقدینگی در ارزهای دیجیتال امکان دستکاری قیمت توسط کلاهبرداران را کمتر می‌کند. بازار ارزهای دیجیتال هنوز ثبات لازم را ندارد و مسیر مشخصی برای آن تعیین نشده است. به همین دلیل بسیاری از افراد سودجو با دستکاری این بازار، قیمت رمز ارزها را تغییر می‌دهند. کنترل قیمت دارایی‌های دیجیتال که لیکوییدیتی زیادی دارند، مثل بیت کوین یا اتریوم، بسیار سخت یا گاهی ناممکن می‌شود.
-
ثبات قیمت بیشتر و نوسانات کمتر
در یک بازاری که قیمت باثبات‌تری وجود داشته باشد، نوسانات کمتری رخ می‌دهد؛ در نتیجه، هر زمان که بخواهید دارایی‌های خود را بفروشید یا بخرید، همیشه کسانی هستند که بخواهند با شما معامله کنند.
-
تسهیل پیش‌بینی رفتار معامله‌گران
میزان نقدینگی در بازار ارزهای دیجیتال بر اساس تعداد خریداران و فروشندگان تعیین می‌شود. یعنی هر چقدر افراد بیشتری در بازار مشارکت داشته باشند، میزان نقدینگی هم افزایش پیدا می‌کند و بر تعداد سفارشات خرید و فروش افزوده می‌شود؛ درنتیجه معامله‌گرها می‌توانند خیلی بهتر بازار را تجزیه و تحلیل کنند و با پیش‌بینی‌های لازم، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
نحوه اندازه‌گیری نقدینگی ارزهای دیجیتال
لیکوییدیتی برخلاف سایر شاخص‌های تحلیل تجارت، ارزش ثابتی ندارد؛ در نتیجه محاسبه دقیق نقدینگی در بازار کریپتو کارنسی کار مشکلی است. با این حال، نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توان با کمک آن‌ها میزان لیکوییدیتی یک رمز ارز را تشخیص داد. مثل:
- تفاوت بین قیمت پیشنهادی خریدار و فروشنده
هرچقدر شکاف بین بیشترین قیمت پیشنهادی فروشنده و کمترین قیمت درخواستی خریدار (Bid-Ask Spread) کمتر باشد، یک ارز دیجیتال لیکوییدیتی بیشتری دارد.
- حجم معاملات
حجم معاملات (Trade Volume) عامل مهمی در تعیین نقدینگی بازار ارزهای دیجیتال است. این اصطلاح به مجموع دارایی‌های دیجیتالی رد و بدل شده در یک صرافی ارز دیجیتال در یک دوره معین اشاره دارد. ارزش معاملاتی بیشتر یک رمز ارز نشان دهنده فعالیت تجاری بیشتر (خرید و فروش) آن است که به معنای نقدشوندگی بیشتر آن است. همچنین حجم معاملات کمتر به معنای فعالیت کمتر و نقدینگی کمتر است.
- اندازه بازار (Market Size)
در حال حاضر، اندازه کل بازار ارزهای دیجیتال، از جمله بیت کوین، هنوز بسیار کوچک است. اندازه یک بازار براساس مقدار دارایی‌های موجود در آن محاسبه می‌شود.
کلام آخر
هرچقدر شما بتوانید یک دارایی مالی را سریع‌تر و بدون ضرر به پول نقد تبدیل کنید، یعنی میزان لیکوییدیتی آن دارایی بیشتر است؛ بنابراین نقدینگی را از مهم ترین عواملی می‌دانند که در زمان سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال باید به آن توجه کرد.
اگر به تازگی وارد بازار کریپتو کارنسی شده‌اید، باید بدانید در زمان خرید یک ارز دیجیتال، به میزان نقدشوندگی آن دقت زیادی کنید؛ چرا که در آینده خیلی راحت‌تر و سریع‌تر می‌توانید آن را بفروشید؛ مثلا بیت کوین چون تقاضای زیادی دارد، میزان نقدشوندگی آن بسیار بالا است.
اگر دوست دارید درباره دنیای ارزهای دیجیتال و فضای کریپتو کارنسی بیشتر بدانید، می‌توانید دیگر مقالات بلاگ بیتمکس را مطالعه کنید.
