هدف اصلی ایجاد شبکه‌های بلاکچینی و ارزهای دیجیتال را می‌توان تسهیل معاملات و مبادلات مالی در سطح بین‌المللی دانست. در دنیای غیرمتمرکزها درحال‌حاضر بخش عمده‌ای از فرایندهای مالی با سرعت بیشتر و ساده‌تر انجام می‌شوند. یکی از فرایندهایی که در بستر بلاکچین بسیار آسان‌تر از شیوه سنتی آن انجام می‌شود، دریافت وام یا تسهیلات است.
وام ارز دیجیتال (Crypto Lending) یک استراتژی برای حفظ دارایی در بازار رمزارزها و تامین نقدینگی جدید برای سرمایه‌گذاری یا امور دیگر به‌شمار می‌رود.
پلتفرم‌های وام دهی ارز دیجیتال، در مدتی کوتاه از زمان ظهورشان، توانستند جایگاه قابل‌قبولی در دنیای کریپتوکرنسی‌ها پیدا کنند. کریپتو لندینگ زودتر از چیزی که کارشناسان این حوزه تصور می‌کردند، محبوب و رایج شد.
با بیتمکس همراه باشید تا با نحوه وام گرفتن رمزارز و بهترین پلتفرم‌ها در این زمینه را باهم بررسی کنیم.
تفاوت وام معمولی با وام کریپتو
- زمان دریافت وام رمز ارز، بسیار کوتاه‌تر از وام‌های بانکی است.
- برای گرفتن وام از بانک‌ها به مدارک، تاییدیه‌ها و ضامن‌های معتبر نیاز دارید. اما در وام کریپتویی این‌طور نیست.
- تسهیلات بانکی محدودیت مبلغ دارند؛ اما در کریپتو لندینگ این محدودیت وجود ندارد.
- برای دریافت وام بانکی باید در سیستم مالی کشور، احرازهویت کامل شوید. وام کریپتو، این شرط را ندارد.
نکته: در سیستم وام‌‌دهی سنتی ارزش ضمانت یا وثیقه وام‌گیرنده (سند ملک، فیش حقوقی، ارز فیات و …) تا زمان بازپرداخت وام حتی در تورم‌های بسیار شدید نیز ثابت است و بی‌ارزش نخواهد شد. اما در سیستم‌های لندینگ ارز دیجیتال با یک روند نزولی شدید ممکن است ارزش وثیقه وام‌گیرنده به صفر برسد در این شرایط تسهیلات زودتر از موعد منقضی خواهد شد؛ بنابراین وام‌گیرنده باید مبلغ وام را با بهره به سیستم بازگرداند یا وثیقه خود را مجددا به حد‌نصاب برساند.
مزایا و معایب وام کریپتو
مزایا
- دریافت تسهیلات در قالب ارزهای دیجیتال مختلف
- امکان وثیقه‌گذاری با ارزهای دیجیتال مختلف
- نبود محدودیت در مبلغ دریافتی
- قوانین و ضوابط ساده و آسان
- سرعت بالای انجام فرایند
- عدم نیاز به اعتبارسنجی
- فرایندی کاملا آنلاین و بدون نیاز به رفت‌وآمدهای متعدد
معایب
- نوسانات بازار ممکن است وثیقه را بی‌ارزش و تسهیلات را منقضی کند.
- احتمال هک شدن سیستم‌های وام دهی ارز دیجیتال وجود دارد.
- گرفتن وام رمزارز، ریسک سبد دارایی را افزایش می‌دهد.
انواع وام‌های ارز دیجیتال
وام‌های ارز دیجیتال به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
1. وام فلش لون
به آن وام سریع یا فوری و وام رمزارز بدون وثیقه هم می‌گویند. مهلت بازپرداخت این وام بسیار کوتاه است. مبلغ وام Flash Loan باید تا ایجاد بلاک جدید در بلاکچین به سیستم بازگردانده شود. به‌عبارت ساده‌تر دریافت و تسویه وام در یک بلاک اتفاق می‌افتد. از این وام‌ها عموما برای تریدهای لحظه‌ای استفاده می‌کنند. وام فلش لون برای کلاهبرداران گزینه مناسبی به‌شمار می‌رود.
2. وام وثیقه‌ای
درخواست‌کنندگان این وام‌ها ملزم به وثیقه‌گذاری در سیستم هستند. بازه زمانی بازپرداخت وام وثیقه‌ای ارز دیجیتال بلند‌مدت و زمان‌بندی شده است.
- وام نیمه وثیقه‌شده
در این روش وام‌گیرنده نیمی از وثیقه وام خود را از شخص دیگری در شبکه قرض می‌گیرد. این وام‌ها چندان رایج و محبوب نیستند و مشارکت‌کنندگان در این فرایند افراد محدودی هستند.
چگونه می‌توان وام رمز ارز گرفت؟
- پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال را انتخاب کنید.
- در این پلتفرم ثبت‌نام کنید.
- مبلغ موردنظر خود برای دریافت وام را ثبت کنید.
- اگر قصد دریافت وام وثیقه‌ای دارید، مبلغ وثیقه را به حساب پلتفرم واریز کنید.
- منتظر تایید سیستم باشید؛ بعد از تایید، مبلغ وام به کیف پول ارز دیجیتال شما واریز می‌شود.
انواع پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال
1. پلتفرم‌های CeFi وام ارز دیجیتال
پلتفرم Centralized Finance یا CeFi (سیفای)، یک واسطه متمرکز برای امور گرفتن وام رمزارز است که دارایی‌های ذخیره شده سرمایه‌گذاران، وثیقه‌های وام‌گیرندگان، فرایندهای بازپرداختی و… را کنترل می‌کند. در این سیستم‌ها وام‌گیرنده باید احراز هویت (KYC) انجام دهد.
2. پلتفرم‌های DeFi وام ارز دیجیتال
پلتفرم Decentralized Finance یا همان DeFi (دیفای)، یک سیستم غیر‌متمرکز برای کنترل فرایندهای مربوط به دریافت و بازپرداخت وام‌های ارز دیجیتال است. وام دهی در دیفای به‌طور کامل از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شود.
نکته: در پلتفرم‌های دیفای وام دهی ارز دیجیتال، باید از ارزهای دیجیتالی که شبکه آن‌ها از قرارداد هوشمند پیروی می‌کنند به‌عنوان وثیقه استفاده شود (مانند اتریوم).
نکات مهم درباره وام‌های ارز دیجیتال
1. برای انتخاب پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال به چه نکاتی توجه کنیم؟
برای انتخاب بهترین پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال باید به نکاتی مثل نرخ بهره، هزینه‌های جانبی، ریسک‌های پلتفرم، مدت وام، میزان وثیقه، حداقل سپرده و محدودیت‌های جغرافیایی، توجه داشته باشید.
2. مبلغ وام‌های ارز دیجیتال از کجا تامین می‌شود؟
افرادی هستند که با ذخیره دارایی ارز دیجیتال خود در سیستم‌های لندینگ ارز دیجیتال، سود دریافت می‌کنند. بنابراین منبع تسهیلات رمزارزی این دارایی‌ها هستند. معمولا هولدرها که قصد نگه‌داری طولانی مدت دارایی ارز دیجیتال خود را دارند در فرایند وام دادن ارز دیجیتال مشارکت می‌کنند.
3.آیا وام‌های ارز دیجیتال کارمزد دارد؟
دریافت وام کریپتویی مشابه دریافت وام از بانک مستلزم پرداخت کارمزد است و هنگام بازپرداخت آن باید مبلغی را به‌عنوان سود یا بهره تسهیلات به سیستم پرداخت کنید.
کارمزد وام در همان ابتدای فرایند، توسط سیستم محاسبه و به دریافت‌کننده وام رمزارزی اعلام می‌گردد. زمان دریافت بهره در پلتفرم‌های مختلف، متفاوت است.
4. اگر وام رمزارزی را پرداخت نکنیم چه اتفاقی می‌افتد؟
قوانین وب‌سایت‌های وام دهی ارز دیجیتال بر‌اساس بازپرداخت تمام مبلغ وام توسط گیرنده آن وضع شده‌اند؛ بنابراین ریسک عدم بازگشت دارایی یا از بین رفتن آن برای کسانی که در این پلتفرم‌ها نقش سرمایه‌گذار یا تامین کننده نقدینگی را ایفا می‌کنند، از بین می رود.
اگر وام‌گیرنده در زمان مقرر موفق به پرداخت بدهی خود نشود، دارایی‌های وثیقه‌گذاری شده او به حساب وام‌دهنده‌ها واریز خواهد شد تا شخص بدهی خود را به سیستم پرداخت کند. اما وام‌دهنده‌ها اجازه فروش این دارایی را ندارند.
اصطلاحات وام دهی در ارز دیجیتال
- Loan to Value یا LTV: میزان وثیقه تعیین شده برای دریافت وام ارز دیجیتال
- Annual Percentage Rate یا APR: نرخ بهره تعیین شده برای وام
- Annual Percentage Yield یا APY: نرخ سود تعیین شده برای استیک کردن (Stacking) دارایی در سیستم‌های لندینگ
پلتفرم های وام دهی ارز دیجیتال
- پلتفرم کامپاند فایننس (Compound Finance)
- پروژه میکردائو (MakerDAO)
- پلتفرم آوه (AAVE)
- پلتفرم بلاکفای (BlockFi)
- پلتفرم سلسیوس (Celsius)
- پلتفرم نکسو (NEXO)
- پلتفرم وام دهی صرافی بایننس (Binance)
- پلتفرم وام دهی صرافی یونی سواپ (UniSwap)
- پلتفرم کوین لون (Coinloan)
- پلتفرم کوین ربیت (Coin Rabbit)
- پلتفرم Abracadabra
- پلتفرم یوهولدر (YouHolder)
- پلتفرم کریپتو دات‌کام (Crypto.Com)
- پلتفرم هولد لونت (Hodlnaut)
- پلتفرم لیکوئیدی (Liquity)
- پلتفرم RenVM
- پلتفرم Oasis Borrow
- پلتفرم نبوس (Nebuas)
- پلتفرم Unchained Capital
سخن آخر
به‌تازگی پلتفرم‌های ایرانی وام‌های ارز دیجیتال نیز راه اندازی شده‌اند. اما مهم‌ترین توصیه درخصوص گرفتن وام رمزارز، توجه به ارزش وثیقه در طول نوسانات بازار و همچنین افزایش میزان ریسک سرمایه‌گذاری است.
این وام‌ها به‌همان اندازه که می‌توانند جذاب و مثبت باشند، درصد ریسک بالایی نیز دارند. یکی از بالاترین ریسک‌ها نیز استفاده از وام فلش لون هنگام گرفتاری در تله فومو است که می‌تواند سطح ریسک و ضرر زیادی برای سرمایه‌گذار داشته باشد.
در بلاگ بیتمکس می‌توانید با انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در حوزه رمزارزها و سطح سود و ریسک آن‌ها، آشنا شوید.
