دنیای ارزهای دیجیتال با سرعتی سرسامآور در حال پیشرفت است و تحلیل آنچین به عنوان ابزاری نوآورانه و قدرتمند، میتواند در پیشبینی روند قیمت و رسیدن به موفقیت به فعالان این بازار کمک کند. اما تحلیل آنچین چیست؟ تحلیل آنچین روشی است که در آن با استفاده از دادههای شفاف و ثبتشده در بلاک چین، به کاربران و سرمایهگذاران این امکان را میدهد تا الگوها و روندهای بازار را بهتر درک کرده و تصمیمات هوشمندانهتری بگیرند. این روش تحلیلی، علاوه بر ارائه اطلاعات دقیق درباره تراکنشها، فعالیتها و سلامت شبکه، به شناسایی رفتار کاربران بزرگ مانند نهنگها و پیشبینی حرکتهای آینده بازار کمک میکند. با وجود مزایای بیشمار، تحلیل آنچین چالشهایی نیز به همراه دارد که درک دقیق آنها برای موفقیت ضروری است. در ادامه شما را با این روش تحلیلی جذاب بیشتر آشنا خواهیم کرد.
تحلیل آنچین (On-Chain) چیست؟
تحلیل آنچین چیست؟ تحلیل آنچین روشی پیشرفته برای بررسی و درک رفتار کاربران و عملکرد شبکههای بلاک چینی است. در این روش، دادههای عمومی ثبتشده در بلاک چین، مانند تراکنشها، حجم جابهجایی داراییها و تعداد آدرسهای فعال، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند تا الگوهای معاملاتی و روندهای بازار شناسایی شوند. این تحلیل شفافیت فوقالعادهای را ارائه میدهد و به سرمایهگذاران کمک میکند تا با بررسی رفتار کاربران، فعالان، مخصوصاً افراد تأثیرگذار مانند نهنگها، پیشبینی تغییرات قیمت و ارزیابی سلامت شبکه، تصمیمات هوشمندانهتری بگیرند. به بیان سادهتر، تحلیلگران آنچین از دادههای مربوط به کیف پولها و تراکنشها سعی میکنند تا روند قیمت یک ارز دیجیتال را به صورت دقیقتری بررسی کنند.
تاریخچه تحلیل آنچین
از تحلیل آنچین برای اولین بار در سال 2011 استفاده شد. در آن سال پلتفرمی با نام بایت کوین (ByteCoin) اقدام به انتشار معیاری با نام CDD کرد. از معیار یا شاخص CDD که مخفف عبارت Coin Days Destroyed است به عنوان راهی برای اندازهگیری میزان مشارکت در بازار با توجه به بررسی مدتزمان نگهداری بیت کوین در یک آدرس استفاده میشد. تا سه سال بعد از آن، تحلیل آنچین در همین مرحله متوقف بود. اما در سال 2014، معیار دیگری با نام ارزش شبکه (Network Value) به عنوان شاخص جدیدی برای تحلیل آنچین معرفی شد. در این معیار از قانون متکالف (Metcalfe’s Law) استفاده شده بود تا بتوان رشد شبکه را تشخیص داد. باید بدانید که از شاخص ارزش شبکه برای بررسی و تشخیص تعداد آدرسهای منحصربهفردی که ارزهای دیجیتال را نگهداری میکنند، استفاده میشود.
در همان سال 2014، معیار دیگری برای انجام تحلیل به روش آنچین معرفی شد. این معیار که توسط جان راکلیف (John Racliff) ایجاد شد را باید نسخه اولیه از شاخص HODL Waves دانست. این شاخص میزان بیت کوینهایی که در بازههای زمانی 6 تا 12 ماه، 1 تا 2 سال، 2 تا 3 سال و بیشتر نگهداری شدهاند را نمایش میدهد. در سال 2017 افراد بیشتری به آموزش تحلیل آنچین علاقه نشان دادند. در آن سال ویلی وو (Willy Woo) که از تحلیلگران مطرح آنچین، معیار جدیدی با نام نسبت ارزش شبکه به تراکنشها (NVT) را معرفی کرد.
سال 2018 را باید سال رشد و شکوفایی تحلیل درون زنجیره ای یا آنچین دانست. در این سال پلتفرمهای بسیاری مانند گلس نود، کوین متریک و بسیاری پلتفرمهای دیگر اقدام به ساخت و توسعه معیارها و شاخصهای درون شبکهای مختص به پلتفرم خود را کردند. همین افزایش تنوع باعث شد تا توجه افراد بسیار بیشتری به این روش تحلیلی جلب شود و کاربردهای آن گستردهتر شود. از آن زمان تا کنون شاهد گسترش این روش تحلیلی بودهایم.
کاربرد و اهمیت تحلیل آنچین
تحلیل آنچین در دنیای ارز دیجیتال از اهمیت ویژهای برخوردار است زیرا به کاربران و سرمایهگذاران این امکان را میدهد تا رفتار شبکههای بلاک چین را بهطور شفاف و دقیق دنبال کنند. با بررسی دادههای درون زنجیره ای مانند تراکنشها، فعالیتهای قراردادهای هوشمند و گردش سرمایه در بلاک چین، میتوان اطلاعات بیشتری به دست آورد. با استفاده از این اطلاعات، فعالان دنیای کریپتوکارنسی میتوانند سرمایهگذاریهای خود را با ریسک کمتر انجام دهند. از موارد زیر میتوان به عنوان مهمترین کاربردها و اهمیت تحلیل آنچین نام برد.
- شفافیت و اعتماد: دادههای بلاک چین به صورت عمومی و شفاف قابل دسترسی هستند. تحلیل آنچین به ما این امکان را میدهد تا به صورت مستقل صحت اطلاعات را بررسی کرده و به تصمیمگیریهای آگاهانهتری برسیم.
- کشف فرصتها: با تحلیل عمیق دادههای آنچین میتوانیم الگوها و روندهای جدیدی را شناسایی کنیم که ممکن است به فرصتهای سرمایهگذاری جدید منجر شود.
- کاهش ریسک: تحلیل آنچین به ما کمک میکند تا پروژههای کلاهبرداری و فعالیتهای مشکوک را شناسایی کرده و از سرمایهگذاری در آنها اجتناب کنیم.
- درک بهتر بازار: با تحلیل دادههای آنچین میتوانیم درک بهتری از دینامیک بازار، رفتار سرمایهگذاران و عوامل تأثیرگذار بر قیمت ارزهای دیجیتال پیدا کنیم.
- سنجش فعالیت شبکه: با بررسی تعداد تراکنشها، آدرسهای فعال و حجم معاملات میتوانیم به میزان فعالیت و محبوبیت یک پروژه پی ببریم.
- توزیع توکنها: تحلیل توزیع توکنها بین هولدرها به ما نشان میدهد که قدرت تمرکز در دست چه کسانی است.
- بررسی توسعه: با بررسی فعالیت توسعهدهندگان و تغییرات در کد منبع میتوانیم به آینده یک پروژه امیدوار باشیم یا نگران آن باشیم.
بررسی داده های درون زنجیره ای
با بررسی دادههای درون زنجیره ای یا On-Chain میتوان اطلاعات متفاوتی در خصوص تراکنشها و قدرت شبکه دست پیدا کرد. این اطلاعات برای عموم کاربران قابل مشاهده هستند. از مهمترین دادههای درون زنجیره ای که کاربران از آنها برای تحلیل آنچین استفاده میکنند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- آدرسهای فعال (Active Addresses): در دوره تحلیل آنچین، از بررسی آدرسهای فعال به عنوان روشی برای بررسی فعالیت در شبکه و افزایش تعداد کاربران فعال یاد میشود. درست است که این روش تعداد تمام کاربران را نشان نمیدهند، اما آدرسهای متفاوتی که کاربران از آنها استفاده کردهاند را نشان میدهد و دادههای تاریخی نشان داده که افزایش آدرسهای فعال ارتباط مستقیمی با افزایش قیمت دارند.
- حجم معاملات (Trading Volume): یکی دیگر از مواردی که در آموزش تحلیل آنچین وجود دارد، بررسی دادههای مربوط به حجم معاملات است. حجم معاملات نشاندهنده میزان ارز دیجیتال مبادله شده میان آدرسهای متفاوت است که به دو صورت تعداد ارز دیجیتال یا ارزش آنها نمایش داده میشود.
- صدور روزنه (Daily Issue): به مجموع کوینها یا توکنهای جدیدی که به صورت روزانه به استخراجکنندگان یا سهامداران داده میشود، صدور روزانه گفته میشود. بررسی این معیار در تحلیل آنچین از آنجا اهمیت دارد که با استفاده از آن میتوان سیاست پولی و عملکرد این سیاست در یک ارز دیجیتال را بررسی کرد.
- توزیع عرضه (Supply Distribution): توزیع عرضه شاخصی است که میزان توزیع شدگی یک ارز دیجیتال میان کاربران را بررسی میکند. در این شاخص میتوان طبقهبندی آدرسهای متفاوت را با توجه به تعداد ارز دیجیتالی که نگهداری میکنند، مشاهده کرد.
- درآمد ماینرها (Miner Revenue): ماینرها نقش بسیار مهمی در توسعه، سلامت و امنیت بلاک چین دارند. دادههای On-Chain درآمد ماینرها به مجموع کل ارزهای دیجیتالی به همراه کارمزد به ماینرها اشاره دارد. درآمد بالا در افزایش علاقه ماینرها و سهامداران به فعالیت در آن بلاک چین به منظور محافظت از منافع پروژه و کارکرد مناسب آن نقش دارد.
- نرخ هش (Hash Rate): هش ریت شاخصی است که با توجه به آن میتوان قدرت پردازشی ماینرها در یک بلاک چین را اندازهگیری کرد. هر چه نرخ هش یا هش ریت بالاتر باشد، امنیت آن شبکه بالاتر خواهد بود.
روش تجزیه و تحلیل داده درون زنجیره ای
تحلیلگران داده درون زنجیره ای، از روشهای متفاوتی برای تجزیه و تحلیل این دادهها استفاده میکنند. برخی از رایجترین روشهای تجزیه و تحلیل داده درون زنجیره ای عبارتند از:
- تقسیمبندی آدرسها: درست است که نمیتوان هویت صاحب یک آدرس را در دنیای ارز دیجیتال متوجه شد، اما میتوان با توجه به ثابت بودن این آدرسها، از آنها برای دستهبندی و شناسایی یک دارایی دیجیتال یا داراییهای همان کاربر استفاده کرد. با استفاده از این نتایج میتواند درک مناسبتری از به هم پیوستگی تراکنشهای ارزهای دیجیتال پیدا کرد.
- تجزیه و تحلیل نمودار تراکنش: ایجاد نمودارهایی با استفاده از دادههای تراکنشها، یکی از روشهای مؤثر برای درک بیشتر جریان جابهجایی میان آدرسهاست. این نمودار میتواند به تحلیلگر اطلاعات مهمی در خصوص نحوه حرکت داراییهای دیجیتال مانند از صرافی به کیف پولها یا بر عکس را نشان دهند.
- استفاده از پلتفرمها و ابزارهای تجزیه و تحلیل داده درون زنجیره ای: پلتفرمهای معتبر و ابزارهای ساخته شده برای تحلیل آنچین، یکی از مهمترین و رایجترین روشهایی است که بسیاری از کاربران از آن جهت تجزیه و تحلیل داده درون زنجیره ای استفاده میکنند. با توجه به نیاز به منابع بسیار برای بررسی دقیق تمام دادهها، شاید کاربران نتوانند این کار را به راحتی انجام دهند. اما استفاده از این پلتفرمها و ابزارها میتواند این دادهها را به شکلی سریعتر و حتی جامعتر در اختیار آنها قرار دهد.
- استفاده از ماشین لرنینگ: در سالهای اخیر استفاده از الگوریتمهای پیشرفته ماشین لرنینگ برای تحلیل On-Chain به شکل قابل توجهی در حال افزایش است. این الگوریتمها میتوانند موارد متعددی مانند جریان نقدینگی، ناهنجاریها و بسیاری موارد دیگر را تشخیص دهند و در خصوص آنها به کاربر اطلاعات ارائه کنند.
مراحل انجام تحلیل آنچین
یکی از مهمترین مواردی که باید برای انجام تحلیل به صورت آنچین با آن آشنا باشید، مراحل انجام تحلیل درون زنجیره ای است. به صورت کلی مراحل انجام این تحلیل به چهار بخش اصلی تقسیم میشود. این بخشها عبارتند از:
- جمعآوری داده درون زنجیره ای: اولین مرحله انجام تحلیل درون زنجیره ای، جمعآوری اطلاعات متفاوتی است که برای تحلیل به آنها نیاز دارید. روشهای متفاوتی برای جمعآوری این اطلاعات وجود دارد که رایجترین آنها شامل استفاده از پلتفرمهای معتبر و مرورگرهای بلاک چین میشود.
- پردازش دادهها: پس از جمعآوری دادهها، نوبت به پردازش آنها میرسد. در این مرحله ابتدا باید دادههای تکراری را حذف کرد و سپس دادههای ناقص را در صورت امکان تکمیل، اصلاح کرد و در صورت عدم امکان، حذف کرد. در نهایت با استانداردسازی فرمت دادهها میتوان آنها را برای انجام تحلیل آماده کرد.
- تحلیل دادهها: دادههای پردازش شده را باید به صورت توصیفی تحلیل کرد. استفاده از نمودارها و جدولها میتواند در این مرحله مفید واقع شوند.
- شناسایی الگوها و روندها: در نهایت با توجه به نتایج تحلیل، میتوان الگوها و روند قیمت را پیشبینی کرد و سرمایهگذاریها یا معاملات متفاوت را انجام داد.
چگونه تحلیلگر آنچین شویم؟
برای اینکه بتوانید تحلیلگر آنچین شوید، ابتدا باید با اصول اولیه بلاک چین و ارزهای دیجیتال آشنایی کاملی داشته باشید. تنها با این آشنایی است که میتوان داده درون زنجیره ای را به درستی بررسی کرد. گامهای بعدی شامل یادگیری شاخصها، معیارها و ابزارهای تحلیل آنچین میشوند. تنوع این موارد باعث شده تا شرکت در دوره تحلیل آنچین بتواند در تسریع روند و یادگیری بهتر نقش داشته باشد. اما شرکت در کلاسهای تحلیل آنچین به تنهایی برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر موفق کافی نیست. تسلط بر اطلاعاتی که در دوره تحلیل آنچین کسب کردهاید، مطالعه، یادگیری و تمرین مستمر از موارد دیگری هستند که باید به آنها توجه داشته باشید. در کنار این موارد آشنایی با عوامل اقتصادی و روانشناسی بازار ارزهای دیجیتال میتواند به شما در انجام تحلیلهای بهتر کمک کند.
مزایا تحلیل آنچین
تحلیل آنچین به دلیل ارائه اطلاعات دقیق و شفاف از دادههای ثبتشده در بلاک چین، ابزار مهمی برای سرمایهگذاران، تحلیلگران و توسعهدهندگان محسوب میشود. در ادامه، مهمترین مزایای این نوع تحلیل را با هم بررسی میکنیم.
- شفافیت کامل اطلاعات: وجود دادههای عمومی و دائمی از تمام تراکنشها و فعالیتهای شبکه
- شناسایی رفتار کاربران و نهنگها: امکان تحلیل فعالیت کیف پولهای بزرگ و پیشبینی تأثیر آنها بر بازار
- پیشبینی روندهای بازار: استفاده از دادههایی مانند حجم تراکنشها و جریان سرمایه برای پیشبینی تغییرات بازار
- ارزیابی سلامت شبکه: تحلیل شاخصهایی مانند نودهای فعال، کارمزدها و استفاده از قراردادهای هوشمند برای ارزیابی وضعیت کلی شبکه
- شناسایی تهدیدها و فعالیتهای مشکوک: امکان بررسی و شناسایی فعالیتهای مشکوک و غیرعادی مانند هک یا تراکنشهای غیرعادی
- کمک به پروژههای بلاک چینی: امکان شناسایی نقاط ضعف و قوت پروژههای بلاک چینی با استفاده از دادههای درون زنجیره ای و تلاش توسعهدهندگان برای رفع نقاط ضعف و بهبود نقاط قوت
معایب و محدودیتهای تحلیل آنچین
در کنار مزایای بسیاری که تحلیل آنچین به همراه دارد، این روش بدون معایب و محدودیت نیست. برخی از مهمترین معایب و محدودیتهای تحلیل درون زنجیره ای، عبارتند از:
- احتمال وجود خطا: از زمانی که از دادههای درون زنجیره ای برای تحلیل استفاده شده است تنها کمی بیشتر از 10 سال میگذرد. همین امر باعث شده تا برخی از شاخصها بدون خطا نباشند یا تفسیرشان به دلیل وجود دادههای متناقض با سختی بالایی همراه باشد.
- عدم پوشش کامل دادهها: تحلیل آنچین تنها بر اساس دادههای عمومی و ثبت شده در بلاک چین انجام میشود. همین امر باعث شده تا عواملی مانند معاملات خارج از شبکه (Off-Chain)، اخبار، سیاستها و قانونگذاری بتوانند تحلیلها را با خطا مواجه کنند.
- پیچیدگی فنی و نیاز به تخصص: استفاده از ابزارهای تحلیل آنچین و تفسیر دادهها به دانش فنی عمیق از ساختار بلاک چین و آشنایی کامل با روش تحلیل درون زنجیره ای نیاز دارد که ممکن است برای تازهکاران دشوار باشد.
- کاربرد پایین در کوتاهمدت: معیارهایی که در تحلیل درون زنجیره ای موردبررسی قرار میگیرند، معمولاً در شناسایی روند بلندمدت نقش دارند. همین امر باعث شده تا افرادی مانند تریدرها که معاملات کوتاهمدت انجام میدهند، نتوانند از این اطلاعات به شکلی مناسب استفاده کنند.
- محدودیتهای حریم خصوصی: یکی از چالشهای داده درون زنجیره ای، حریم خصوصی کاربران است. وجود برخی اطلاعات کاربران مانند جزئیات تراکنشها نگرانیهایی در خصوص حریم خصوصی و حفظ آن به وجود آورده است.
- حجم زیاد دادهها: درست است که دادههای آنچین نمیتواند تمام جنبههای مختلف بازار را پوشش دهد. اما باز هم حجم این دادهها بسیار زیاد است. زیرا این دادهها شامل تنوع بالایی مانند تراکنشها، قراردادهای هوشمند و سایر اطلاعات مربوط به شبکه هستند. جمعآوری، پردازش و تحلیل این دادهها به منابع محاسباتی و ذخیرهسازی بالایی نیاز دارد.
مقایسه دادههای On-chain و Off-chain
از استفاده از شبکههای آنچین و آفچین باید به عنوان دو روش برای انجام تراکنشهای ارزهای دیجیتال نام برد. ویژگیهای متنوع و متفاوت دادههای آن چین و آف چین باعث شده تا لازم باشد آنها را با هم مقایسه کنیم. در جدول زیر میتوانید، دادههای On-chain و Off-chain را از نظر ویژگیهای متفاوت به راحتی با هم مقایسه کنید.
ویژگی |
دادههای آن چین (On-Chain) | دادههای آف چین (Off-Chain) |
تعریف کوتاه |
دادهها و تراکنشهایی که مستقیماً بر روی بلاک چین ثبت و ذخیره میشوند. | دادهها و تراکنشهایی که خارج از شبکه بلاک چین پردازش یا ثبت میشوند. |
محل ثبت تراکنش | روی بلاک چین |
خارج از بلاک چین و ثبت روی پایگاه دادهها، سرورها و سیستمهای خارجی |
سرعت تراکنش |
کندتر در مقایسه با آف چین به دلیل نیاز به تأیید شبکه و پردازش بلاک چین | سریعتر به دلیل عدم نیاز به تأیید شبکه و پردازش بلاک چین |
هزینه تراکنش | بالاتر به دلیل وجود کارمزد شبکه (Gas Fee) |
بدون کارمزد یا کارمزد بسیار پایین |
شفافیت |
کاملاً شفاف و برای همه کاربران بلاک چین قابل مشاهده است. | شفافیت پایینتر زیرا ممکن است این دادهها خصوصی باشند و در دسترس عموم قرا نگیرند. |
امنیت | بسیار بالا، به دلیل رمزنگاری و ثبت در بلاک چین |
کمتر از آن چین و وابسته به روشهای پردازش و ذخیرهسازی |
مزایا |
شفافیت بالا، غیرقابل دستکاری، قابل تأیید |
انعطافپذیری بالا، سرعت پردازش بیشتر |
معایب | حجم داده زیاد، پیچیدگی تحلیل، امکان کند بودن |
شفافیت کمتر، امکان دستکاری در اطلاعات یا عدم انتشار آنها |
جمعبندی
تحلیل آنچین، به عنوان یکی از مؤثرترین روشهای بررسی و پیشبینی بازار ارزهای دیجیتال، به سرمایهگذاران و تحلیلگران کمک میکند تا با دیدی شفافتر و عمیقتر به دنیای بلاک چین نگاه کنند. در این روش با بررسی اطلاعاتی مانند حجم معاملات، فعالیت شبکه و رفتار کیف پولهای بزرگ، میتوان ریسک را کاهش داد و فرصتهای جدیدی را کشف کرد. با این حال، محدودیتهایی نظیر پیچیدگی فنی، حجم زیاد دادهها و پوشش ناکافی عوامل خارج از زنجیره وجود دارد که باید در زمان استفاده از این روش به آنها توجه داشت. در نهایت، یادگیری تحلیل آنچین و تسلط بر ابزارها و روشهای آن، فرصتی بینظیر برای دستیابی به موفقیت در بازار ارزهای دیجیتال فراهم میکند.