یکی از ویژگی قابل‌توجه تراکنشهای ارز دیجیتال در سال‌های گذشته، عدم امکان ردیابی آن‌ها بود. این ویژگی را ماهیت غیرمتمرکز بلاکچینها ایجاد می‌کرد. اما در سال‌های اخیر اطلاعات و ابزارهایی ایجاد شد که تا حد زیادی ناشناس بودن در بلاکچینها را تحت‌تاثیر قرار دادند. امروزه تراکنشهای بستر بلاکچین قابل پیگیریاند و امکان پیدا کردن هویت کاربران پشت تراکنش نیز تاحدودی امکان‌پذیر است.
اما دنیای غیرمتمرکزها در برابر این شرایط تسلیم نشد و با معرفی روش‌هایی مثل کوین میکسینگ و کوین جوین، وضعیت را تقریبا به قبل از دوران پیشرفت تحلیل بلاکچین بازگرداند.
این روش‌ها ارتباط میان کاربر با تراکنشها را تقریبا از بین می‌برند و به ناشناس ماندن هویت کاربران و نقل‌وانتقلاتشان کمک می‌کنند.
با بیتمکس همراه باشید تا بیشتر با این مفاهیم و کاربرد آن‌ها آشنا شویم.
ناشناسی تراکنشهای ارز دیجیتال چقدر است؟
ساتوشی شبکه بیت کوین را فضایی برای تراکنشهای مالی با سرعت بسیار بالا و به‌صورت ناشناس معرفی کرد. در این شبکه کاربران با یک آدرس عمومی شناخته می‌شوند و هویت واقعی آن‌ها مشخص نیست. می‌دانیم که شبکه بیت کوین بلاکچین است و بلاکچینها ماهیتی غیرمتمرکز دارند. این ویژگی‌ها هویت بلاکچین‌اند و این شبکه در آغاز کار با چنین مشخصاتی به دنیای اقتصاد دیجیتال معرفی شد. اما با گذشت زمان شرایط تغییر کرد.
آیا تراکنشهای ارز دیجیتال قابل پیگیریاند؟
بیایید کمی دقیق‌تر به مبحث ناشناس بودن کاربران و تراکنشها در بلاکچین نگاه کنیم.
کاربران در این شبکه‌ها با یک آدرس عمومی شناخته می‌شوند که این آدرس برای همه قابل مشاهده است. به بیان دقیق‌تر هر کاربر یا نود در شبکه بلاکچین با یک عبارت رمزنگاری شده فعالیت می‌کند. استعاری بودن این شناسه تا حد قابل‌توجهی هویت کاربر را پنهان می‌کند؛ اما ارتباط تراکنش با آدرس کاربر همچنان پابرجاست.
این آدرس روی ارزهایی که کاربر معامله می‌کند، برای همیشه ثبت می‌شود. در سال‌های گذشته که اطلاعات در رابطه با بلاکچینها محدود بود و ابزارهای تحلیلی این شبکه‌ها چندان پیشرفته نبودند، تصور می‌شد که تراکنشهای بلاکچینی به‌طور صددرصدی غیرقابل پیگیری و ناشناس‌اند.
اما درحال‌حاضر می‌دانیم که ارزهای دیجیتال چیزی به‌نام تاریخچه یا UTXO (خروجی خرج نشده تراکنش) دارند که برای عموم قابل مشاهده است. در UTXO ارزها تمامی اطلاعات خریدوفروش آن‌ها ثبت می‌شوند.
بیایید با یک مثال عینی‌تر به UTXO نگاه کنیم. یک اسکناس ۱۰هزار تومانی را تصور کنید که روی آن نام تمام کسانی که یک بار این پول را خرج کرده‌اند نوشته شده است؛ UTXO دقیقا چیزی شبیه به این مثال است.
بنابراین شناسه یا آدرس کاربران روی تمام ارزهایی که خریدوفروش می‌کنند، ثبت می‌شود.
از طرفی دیگر خریدوفروش رمزارزها از طریق کیف پول‌های ارز دیجیتال انجام می‌شوند و این کیف پو‌ل‌ها نیز قابل پیگیریاند.
در چند سال اخیر ابزارهای تحلیل بلاکچین این ردیابی‌ها را ساده‌تر کرده‌اند و تقریبا دیگر خبری از ناشناس بودن تراکنشهای ارز دیجیتال در فضای بلاکچین نیست.
از طرفی دیگر نهادهای امنیتی و نظارتی می‌توانند کاربران بلاکچینها را از حالت ناشناس خارج کنند.
چاره چیست؟ چطور در بلاکچینها ناشناس بمانیم؟
بیشتر بخوانید: چطور بدون احراز هویت بیت کوین بخریم؟
مقدمه‌ای بر کوین میکسینگ و کوین جوین
یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های موردتوجه و محبوب تراکنشهای ارز دیجیتال و بلاکچینها، حفظ حریم خصوصی کاربران بوده و هست. اما همان‌طور که اشاره شد پیشرفت‌های حوزه بلاکچین تاحدودی این حریم را کم‌رنگ‌تر کرده است. کوین میکسینگ و کوین جوین رد تراکنشهای ارز دیجیتال را پاک می‌کنند. این روش‌ها را می‌توان استراتژی ناشناس‌سازی در دنیای بلاکچینها تعریف کرد.
کوین میکسینگ یا میکسر چیست و چگونه کار می‌کند؟
کوین میکسینگ (Coin Mixing) که به آن کوین میکسر نیز می‌گویند، یک عملیات ابهام‌زایی در وجوه تراکنش با روش جایگزینی ارز است. این عملیات توسط سرویس‌های شخص ثالث انجام می‌شود. این سرویس‌ها کوین یا ارزهای موجود در تراکنش کاربران را با ارزهای دیگر جابه‌جا می‌کند. به‌عبارت دیگر ارزهای مورد معامله را دریافت کرده و ارزی به کاربر می‌دهند که هیچ ارتباطی با تراکنش ثبت شده ندارد.
پلتفرم‌های ارائه‌دهنده این سیستم در ازای این خدمات از کاربران کارمزد می‌گیرند؛ بنابراین باتوجه به نرخ تعیین شده توسط سرور، کاربر حدود ۱ تا ۳ درصد کمتر از ارز پرداختی را دریافت می‌کند. به این سرویس‌ها «تامبلر» (Tumbler) نیز می‌گویند.
برای درک دقیق‌تر بیایید موضوع را با یک مثال بررسی کنیم:
تصور کنید می‌خواهید برای یک آدرس کیف پول اتریوم ارسال کنید. برای این‌که تراکنش شما ناشناس بماند اتریوم‌ها را به آدرس پلتفرم میکسر ارسال می‌کنید؛ پلتفرم کارمزد را کم می‌کند و برای آدرس مقصد شما ریپل ارسال می‌کند.
استفاده از کوین میکسر
پلتفرم‌های کوین میکسینگ دارای دو نوع متمرکز و غیرمتمرکز هستند. استفاده از این پلتفرم‌‌ها امنیت چندانی ندارد. زیرا شما عملا کنترل دارایی خود را از دست می‌دهید و آن را به یک آدرس ناشناس منتقل می‌کنید. حتی ممکن است پلتفرم کوینها را به آدرس مقصد شما ارسال نکند.
از طرفی دیگر، کوین میکسینگ‌ها قانونی نیستند و احتمال استفاده از آن‌ها در کلاهبرداری و پول‌شویی زیاد است.
کوین جوین چیست چگونه کار می‌کند؟
کوین جوین روشی نسبتا امن‌تر در مقایسه با کوین میسکینگ (Coin Joining) به‌شمار می‌رود. برای کوین جوین چند نفر که قصد دارند تراکنش ناشناس انجام دهند، باهم هماهنگ شده، خروجی‌های تراکنش خود را به هماهنگ‌کننده اصلی می‌دهند و هماهنگ‌کننده همه ورودی و خروجی‌ها را وارد یک تراکنش می‌کند.
به بیان ساده‌تر کوین جوین ترکیب چند ورودی در یک تراکنش و دریافت خروجی‌های متفاوت از آن است.
استفاده از جوین کوین
هماهنگی‌های لازم برای استفاده از روش جوین کوین طی یک قرارداد هوشمند انجام می‌شود. کاربران بعد از این‌که به‌طور کامل اطلاعات خود را به هماهنگ‌کننده ارائه کردند، باید یک قرارداد مربوط به آن را امضای دیجیتالی کنند. پس از امضای این قرارداد امکان تغییر ورودی و خروجی اعلام شده وجود ندارد.
بنابراین امکان دست‌کاری اطلاعات توسط هماهنگ‌کننده وجود ندارد. پس این روش به‌نسبت کوین میسکینگ امن‌تر خواهد بود.
اما نکته مهم این است که در جوین کوین ردپای کاربر به‌طور کامل پاک نمی‌شود. هنگام استفاده از این روش تنها ورودی‌ها و خروجی‌های چند تراکنش باهم ترکیب می‌شوند. به‌عبارت دیگر در این عملیات تنها آدرس‌های مبدا و مقصد مخفی شده و امکان ردیابی آن‌ها سخت‌تر خواهد شد.
اما با بررسی‌های دقیق و حرفه‌ای می‌توان طرفین تراکنشها را ردیابی کرد. همین موضوع باعث شده از کوین جوین در عملیات‌های کلاهبرداری و پول‌شویی استفاده نشود.
سخن آخر
همان‌طور که گفتیم، شبکه‌های ارز دیجیتال تاحدودی از ماهیت اولیه خود دور شده‌اند. بسیاری از کسانی که جذب غیرقابل رهگیری بودن هویت و تراکنشها در این فضا شده بودند از شرایط کنونی راضی نیستند. این کاربران با همین روش‌های دور زدن رهگیری مثل کوین میکسینگ و جوین کوین، فعالیت خود را در این فضا ادامه می‌دهند. اما همان‌طور که اشاره کردیم این روش‌ها چندان امن نیستند و باید با احتیاط از آن‌ها استفاده کرد.
در دنیای ارزهای دیجیتال امنیت تراکنشها نکته بسیار مهمی است؛ برای اطلاعات بیشتر در این خصوص سری به وبلاگ بیتمکس بزنید.
